بررسی موردی پشت صحنه سریال پوست شیر
یک تیر و چند نشان سریال پوست شیر
به گزارش خبرنگار ملت ما، سریال پوست شیر، چند ماه گذشته قسمت آخر خود را پیش روی مخاطبان شبکه نمایش خانگی ارائه کرد. این سریال از جنبه کشش داستان و همذات پنداری سطح بالای مخاطب با آن و همچنین استقبال مخاطب، از جمله محصولات سریال در شبکه نمایش خانگی بود که در نوع خود در اذهان مخاطب این شبکه ماندگار شد.
طی هفته های گذشته یک مجموعه بلند دو قسمتی پیرامون روایت از پشت صحنه پوست شیر و مسیر شکل گیری و
تولید این سریال در شبکه نمایش خانگی منتشر شد. در این مجموعه، مخاطب با پشت صحنه این سریال و مجموعه اتفاقات و پیش بینی ها و رخدادها که منجر به تولید و ارائه این اثر سریالی شد آشنا شد.
در مطلب حاضر به بهانه بررسی این مجموعه به مهمترین جوانب این سریال که حال با رونمایی از پشت صحنه آن عیان شده، پرداخته شده است که هم از جنبه تحلیل و هم از جنبه شناسایی برخی نقاط قوت و حساس در جریان مجموعه سریال های شبکه نمایش خانگی حائز بررسی و توجه است.
نمایان شدن یک اصل حرفهای در صنعت سریال ساخت از جمله موارد برآمده از سریال پوست شیر، عیان شدن یک برخورد حرفه ای در مسیر ساخت یک اثر سریالی برای نیل به اهدافی است که در وهله اول، آن سریال برای خود منظور کرده و همچنین خوب است تا جزئی از اصول اولیه در سیاست گذاری ها پیرامون شبکه نمایش خانگی باشد؛ این اصل همانا برخورد حرفه ای یک بازیگر در مسیر ساخت و تولید یک اثر تصویری مانند یک سریال در سطح پوست شیر است؛ از این رو در این سریال به نظر میرسد که مشوق بودن بازیگر چهره و اصلی در قامت بازیگری چون شهاب حسینی برای دادن توصیه های مکمل و مؤثر به کارگردان در جهت بهتر شدن اثر نقش مؤثر دارد.
این اصل از جمله اصولی است که ضمن آنکه از یک بازیگر حرفه ای مورد انتظار است در ایجاد وحدت و انسجام در مسیر خلق و پویایی در یک اثر سریالی مؤثر است که در نتیجه بر مجموعه عوامل دیده شدن یک اثر با هدف جذب مخاطب نقش جدی دارد.
باورپذیری و واقعیت نگاری وافر در سکانسهایی از پوست شیر
از جمله اصول دیگر در جذابیت یک اثر تصویری، باورپذیر بودن آن است. خصوصاً وقتی مقرر است تا یک سریال در چند ده قسمت مخاطب را با خود همراه کند؛ اصلی که بسیاری از سریال های موفق و پربازدید و پرمخاطب در جهان در پلتفرم های جهانی شبکه نمایش خانگی از آن تبعیت می کنند و باورپذیر بودن و واقعیت نگاری در یک اثر سریالی، همپا با اصل کشش، از جمله مهمترین موارد در موفقیت و رشد دیده شدن یک اثر سریالی محسوب میشود.
از این رو بر مبنای تحلیل ها بر خروجی پشت صحنه های سریال پوست شیر، واقعی بودن محتوای برخی از سکانس ها که موجب باورپذیری بیشتر آن برای مخاطب میشود؛ مثل سکانسی که پدر دختری که به آن تجاوز شده در مقابل متجاوز قرار میگیرد و دچار جنون آنی شده و او را با چکش میکشد یا کشته شدن آن دختر قربانی در آغوش مادرش در لحظه ای که همه فکر میکردند او دیگر آزاد شده است.
مسئله سطح باورپذیری برخی از صحنه ها و سکانسها در پوست شیر تا بدان جا بوده که در اتفاقی معمولاً کم نظیر، در موردی خانم بارداری با دیدن یک سکانس هولناک در این سریال دچار زایمان زودرس شده و بیست روز زودتر وضع حمل کرده است این مورد شاید در ابتدا ساده به نظر برسد؛ اما این مسئله به عنوان یک نمونه ولو اندک و محدود و نادر، نشان از بالا بودن سطحی از واقعی بودن و باورپذیری بخشهایی از پوست شیر بوده است که در سراسر 24 قسمت این سریال از این موارد فراوان یافت می شود.
خشونت های موجه
از جمله موارد که سریال ها برای افزایش مخاطب و دیده شدن بیشتر به سراغ آن میروند خشونت است؛ اگر خشونت قاب تصویر و یک اثر تصویری بازنمایی شود و از محل آن هیچ توجیه منطقی داستانی و مبتنی بر قصه جاری نشود و در اصطلاح خشونت برای خشونت در یک اثر جاری شود، شاید اثر به واسطه بالا بودن سطح خشونت در آن دیده شود؛ اما از جنبه اثرگذاری هنری و ایجاد باور و تغییر و تعمیق و ایجاد فضایی برای لحظه ای درنگ در کنار ایجاد سرگرمی کاری نکرده است.
در مقابل در پوست شیر سکانسهای فراوانی یافت میشود که خشونت و صحنه های هولناک در آن موج میزند؛ اما دو اصل موجب شده تا این خشونت در خشونت نمانده و جهت مناسب به خود بگیرد اول اینکه این خشونت در داستان و بستر آن رخ میدهد و توجیه داستانی دارد و دوم؛ پشت خشونت ها یک منطق و استدلال منطقی قرار دارد که با مفاهیم در فرم اثر پیوند برقرار کرده است و ایجاد معنا می کند؛ در واقع خشونت اصل نبوده و به سرعت میشود از آن عبور کرد و قصد سریال از خشونت مفاهیم و معانی دیگر است و قصد دارد به بهانه آن مخاطب را به آنها زنهار و توجه دهد. خصوصاً آنکه در جوار و حدود خشونتها، خشونت جنبه انسانی پیدا می کند و یک منطق انسانی مناسب در پس آن قرار دارد و شکل گرفته است.
موارد فنی در خدمت پویایی بازی بازیگرها
در بخشی از گفتگوها در پشت صحنه مرتضی غفوری مدیر فیلم برداری پوست شیر عنوان میکند از جنبه فنی باهدف حفظ پویایی در بازی بازیگرها از تکنولوژی لنز زوم استفاده شده است تا تکنیک تصویربرداری دست و پای بازیگر را نبندد و جادوی بازی اتفاق بیافتد. این در حالی است که ضعف در رعایت موارد جزئی تکنیکال به هر دلیل در برخی از سریال ها شاید سرعت تولید را افزایش دهد اما معمولاً کیفیت فدای موارد دیگر از جمله اهمال فنی میشود که صد درصد در کیفیت اثر و جذب ذائقه مخاطب و جذب نگاه و میل مخاطب اثر منفی دارد.
فرصتهای مناسب برای ارزیابی مخاطب
سریال پوست شیر نشان داد که مخاطب آن را دوست دارد و از چنین فیلم هایی که خشونت در آن است لذت می برد؛ مثلاً برخی از مخاطبان خشم خود را با آن همذات پنداری میکنند و ممکن است برخی دیگر بغض خود را با همذات پنداری با آن بیابند. لذا اگر این مسئله برآمده و امتداد یک خشونت در دنیای واقعی است. باید درباره آن بحث کرد؛ از آن جنبه که معمولاً آثار تصویری در دنیای رسانه جدای از کارکرد اولیه آن در سرگرم سازی و جهت دهی به ذهن و ضمیر ناخودآگاه مخاطب، یک سنجه مطلوب و تا حد بالا دقیق پیرامون این مسئله است که مخاطب حال حاضر جامعه به چه می اندیشد و از چه چیز رنجور و رنج دیده و حتی دارای بغض است؛ این جنس بازخوردگیری ها موجب فهم درست از ذائقه و محتوای ذهنی مخاطب میشود و در سیاست گذاری رسانه ای و تصمیمات کلان در این راستا میتواند مؤثر باشد.
تعامل میان سازنده و ناظر در مسیر مناسب و مؤثر
در گفتگوها در پشت صحنه این سریال بر مبنای آنچه از جانب نوید محمودی تهیه کننده این سریال عنوان میشود تعامل با ساترا بر سر برخی سکان سها که ممکن بوده مشمول موارد ممیزی شود ولی چون مشکل احتمالی محتوای برخی از این سکانسها با تعامل و اقناع برطرف میشده است؛ همچنان که انصراف سریال از ادامه مسیر به خاطر موارد ممیزی یا توقیف و برخورد سخت از جانب نهاد ،ناظر میتواند ساده ترین راه باشد اما از آنجا که جذب مخاطب و حفظ بدنه و جنبه های مؤثر فنی اثر و ارائه هر چه بهتر معانی انسانی در آن و همچنین حفظ خطوط قرمز و ممیزی ها در نهاد ناظر برای هر دو طرف مورد اولویت قرار میگیرد لذا سطحی از تعامل ایجاد شده بوده که در نهایت با همکاری دو طرف اثری چنین تأثیرگذار بر مخاطب و مؤثر بر جابجایی برخی استانداردهای سریال سازی در شبکه نمایش خانگی مسیر ارائه را به خود همواره میبیند.
سریال جریان ساز
پوست شیر از جمله موارد معدود در میان مجموعه آثار سریالی در شبکه نمایش خانگی است که در جریان سازی موفق ظاهر شد ضمن آنکه کیفیت بالای سریال و خصوصاً داستان محور بودن آن در دیده شدن و جذب اقبال عمومی توسط آن مؤثر بود؛ اما باید در نظر گرفت که مجموعه اقدامات در پس تولید و خصوصاً پخش و ارائه عمومی آن نیز بی تأثیر نبود؛ از این قرار که قسمت 24 سریال پوست شیر که همان قسمت پایانی آن بود در پردیس سینمایی لوتوس در محله نازی آباد در جنوب تهران به همراه برخی از بازیگران و عوامل سریال اکران شد که با استقبال قابل توجه مخاطبان همراه شد؛ آن هم در شرایطی روز قبل از آن قسمت پایانی این سریالی در پلتفرم مربوطه منتشر شده بود! افزون بر آن قسمت پایانی این سریال در 137 سالن دیگر هم نمایش داده شد که مجموعاً بین 5 تا 7 هزار نفر مخاطب آن بودند.
در مورد دیگر در یک هفته در طول ایام انتشار سریال پوست شیر در پلتفرم فیلم نت مقرر بوده تا قسمت تازه سریال طبق برنامه هر هفته ساعت 8 صبح در پلتفرم در دسترس مخاطب قرار گیرد اما به دلیل تأخیر پخش آن به 11 شب موکول میشود که در این بین طبق گزارش پلتفرم مربوطه به تهیه کننده اثر هم زمان 420 هزار نفر کاربر در پلتفرم حاضر بودند تا قسمت تازه را تماشا کنند که نشان از استقبال بالا و انتظار مخاطب شبکه نمایش خانگی در پلتفرم منظور برای تماشای این سریال داشته است.
دو مورد مذکور نشان میدهد که اثر جای خود را نزد مخاطب پیدا کرده بوده است و این ایجاد هیجان برای مخاطب از جنبه نوعی سرگرمی به درستی به نقطه هدف نشسته بوده است؛ طبیعی است که حال با چنین زمینه و فرصتی میشود در ذیل سرگرمی،نکته، مفهوم، معنا و پیام های مناسب را در چهارچوب فرهنگسازی و خصوصاً ذائقه سازی نزد مخاطب ایجاد کرد. طبیعی است که چنین زمینه ای حاصل نمیشود جز آنکه اثر خود دارای قابلیت و ظرفیت هم محتوایی و داستانی و هم ساختاری و فنی باشد.
انتهای پیام/