تب دنگی چیست؟ / چگونه در ایران شیوع پیدا کرده است ؟/ درباره این بیماری بیشتر بدانیم

زهرا بخشی، خبرنگار؛ تب دِنگی نام بیماری ویروسی است که به آن تب دنگ، تب دانگ و تب استخوان‌شکن نیز می گویند. این بیماری ویروسی در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری جهان مانند آمریکای لاتین ، آفریقا، جزایر غربی اقیانوس آرام به ویژه جنوب شرقی آسیا و مالزی وجود دارد.

بنا به گفته سازمان بهداشت جهانی دلیل گسترش این بیماری در سراسر جهان افزایش فعالیت‌ها از جمله جابجایی مردم، شهرنشینی و مسائل مربوط به آب و هوا از جمله رطوبت و درجه حرارت بالا شرایطی را به وجود می آورد که به بقای پشه کمک می‌کنند و احتمال انتقال را افزایش می‌دهند . به دیگر سخن تب دنگی با گرم شدن هوا، بارندگی‌های فصلی ، افزایش سفر‌های بین‌المللی و استفاده نادرست از حشره‌کش‌ها می‌تواند باعث مقاومت پشه "آئدس اجیپتی" شود.

آخرین اطلاع رسانی سازمان جهانی بهداشت از تب دنگی درجهان طبق آخرین اطلاع رسانی سازمان جهانی بهداشت که بیش از 7.6 میلیون مورد تب دنگی (دانگی) از ابتدای 2024 تا پایان آپریل گزارش شده که شامل 3.4 میلیون مورد تایید شده، بیش از 16000 مورد شدید و بیش از 3000 مرگ و میر بوده است.

بر اساس هشدار سازمان بهداشت جهانی باید گفت تب دِنگی به بیشتر نقاط همچون اروپا و بخش‌های جنوبی ایالات متحده گسترش پیدا کرده است که تلفات انسانی زیادی برجای گذاشته است. تب دنگی در ایراندر کشور ما نیز در در هفته های گذشته 14 مورد از این بیماری در استان هرمزگان، سیستان و بلوچستان، بوشهر و احتملا در خوزستان به طور کلی در شهرهای جنوبی کشور مشاهد شده است .

شهنام عرشی، رئیس مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت در این خصوص هشدار داد و از افرادی که به مرزهای شرقی کشور و حاشیه خلیج فارس سفر داشتند خواسته است اگر یک هفته تا 10 روز علائمی مانند تب ناگهانی و سردرد‌های شدید داشتند به مراکز بهداشتی مراجعه کنند.

چگونه این بیماری به انسان منتقل می شود؟

تب دِنگی از طریق پشه‌ای به نام پشه آئدس به انسان منتقل می‌شود . این بیماری مسری نیست. عامل تب دانگی، ویروسی از خانواده فلاوی ‌ویروس‌ها است که توسط پشه‌های «آئدس اجیپتی» و «ئدس البوپیکتوس» منتقل می‌شود. این پشه‌ها در آب‌های راکد و مکان‌های مرطوب رشد می‌کنند.

علائم تب دنگی

تب دنگی باعث تب شدیدی در حد40 درجه سانتیگراد می شود. از علائمی که می توان بدان اشاره کرد؛ سردرد - درد عضلانی، استخوانی یا مفصلی - حالت تهوع- استفراغ- درد پشت چشم- تورم غدد- کهیر است. در اینجا باید به این نکته اشاره کرد برخی از مبتلایان به این بیماری هیچ علامت یا نشانه ای را در ابتدا ندارند به مرور زمان وقتی که علائم بیمار ظاهر می‌شود ممکن است با سایر بیماری‌ها مانند «آنفولانزا» اشتباه گرفته شود.

در بعضی از موارد برخی از مبتلایان ظرف یک هفته یا بیشتر بهبود پیدا کنند و در بعضی از افراد علائم این بیماری بدتر می‌شود و می‌تواند منجر به مرگ شود. برای همین به این بیماری دنگی شدید، تب خونریزی دهنده دنگی یا سندرم شوک دنگی هم گفته می شود.

نشانه های تب دنگی شدید و خطرناک چیست؟

تب دنگی شدید و خطرناک زمانی رخ می دهد که رگ‌های خونی فرد مبتلا آسیب دیده و نشت می‌کند و تعداد سلول‌های تشکیل دهنده لخته (پلاکت ها) در جریان خون کاهش می‌یابد. این اتفاق می تواند منجر به شوک، خونریزی داخلی، نارسایی اندام‌ها و حتی مرگ شود.

درمان تب دنگی

این بیماری درمان خاص و پیچیده ای ندارد و بر اساس علائم انجام می‌شود. تشخیص به موقع ، شناسایی علائم هشداردهنده دنگی شدید و مدیریت بالینی مناسب می تواند از پیشرفت بیماری و مرگ و میر جلوگیری کرد. . در موارد خفیف تر می توان با استراحت کافی، نوشیدن مایعات فراوان و مصرف دارو‌های مسکن بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن به بهبود علائم کمک کرد. ولی در موارد شدید تر، ممکن است به بستری شدن بیمار در بیمارستان و تزریق مایعات وریدی نیاز شود.