در بانک شیر مادر چه می گذرد؟
اینجا ، زندگی «نذر» می کنند

حجت عابدی اصل، دبیر اجتماعی و فرهنگی: سازمان بهداشت جهانی و صندوق بینالمللی حمایت از کودکان سازمان ملل در سال 1980، بیانیه مشترکی را با این عنوان صادر کردند که «هر زمان شیر مادر خود نوزاد در دسترس نیست، اولین و بهترین انتخاب، شیر مادر یک نوزاد دیگر است و امنترین شیر در این شرایط، شیر آمادهشده در جایی مثل بانک شیر مادران است». البته نکته مهم این است که شیر پاستوریزهشده مادران صرفاً باید توسط مراقبان بهداشتی کارشناس و دارای مدرک تجویز شود.
تغذیه با شیر مادر یک مزیت نیست، بلکه یک ضرورت و بخش طبیعی از تغذیهٔ یک نوزاد است. اما گاهی به دلایل مختلف مثل کم بودن شیر مادر، کودکان چندقلو یا وجود بیماری خاصی در مادران، شیر مادر برای رفع نیاز نوزاد کافی نیست و تلاشها برای رفع اشکالات شیردهی نیز پاسخی نمیدهد. در این شرایط، تغذیه با شیرهای موجود در بانک شیر مادران، راهکاری برای رسیدن به هدف تغذیه نوزاد با شیر مادر است.
ایران دارای 11 بانک شیر مادر در کشور است
عباس حبیباللهی رئیس اداره سلامت نوزادان وزارت بهداشت در خصوص پایه گذاری بانک شیر مادر در ایران می گوید: اولین بانک شیر در ایران در دانشگاه علوم پزشکی تبریز راه اندازی شد و در حال حاضر نیز 11 بانک شیر مادر فعال دیگر در کشور داریم. برنامه ما این است که بتوانیم با منابع داخلی و کمک خیرین این تعداد را افزایش دهیم تا حداقل در هر یک از دانشگاههای علوم پزشکی بتوانیم یک بانک شیر تاسیس کنیم تا بخشهای مراقبت ویژه نوزادان بتوانند از آن استفاده کنند. البته شیرهای موجود در بانک شیر مادر همیشه هم برای نوزادان نارس استفاده نمیشوند، گاهی در صورتی که ذخیره بانک مناسب باشد شیر به نوزادان واجد شرایط ترخیص شده، از جمله نوزادان چند قلو و... ارائه میشود.
![]() |
حفظ زنجیره سرد شیر از خانه تا مرکز
وی افزود: در حال حاضر در استانهای تبریز، یزد، شیراز، کرمان، زاهدان، کرمانشاه، اهواز، مشهد، اصفهان و دو بانک شیر هم در تهران (بیمارستان شهید اکبرآبادی و مجتمع بیمارستانی امام خمینی) فعال داریم. در همین روزها بانک شیر مادر دانشگاه نیشابور هم راهاندازی میشود البته باید به این نکته اشاره کنم که در بسیاری از این بانکهای شیر، مادر اهدا کننده تنها یک بار برای بررسیهای اولیه سلامت مراجعه میکند و اگر به عنوان اهدا کننده بانک شیر شناسایی شود، تحت آموزشهای لازم قرار میگیرد تا شیر خود را در خانه بدوشد و در ظرفهای مخصوص قرار دهد و در مدت زمانهای مشخص به پِیکی که از طرف بیمارستان به منزل او فرستاده میشود، تحویل دهد.از طرفی جمعآوری شیر نیازمند حفظ زنجیره سرد است بنابراین؛ افرادی که برای تحویل شیر میروند با یخچالهای مخصوص مراجعه میکنند تا شیر اهدایی خراب نشود.
![]() |
مادران بابت اهدای شیر وجهی دریافت نمیکنند
وی با بیان اینکه مادران بابت اهدای شیر وجهی دریافت نمیکنند، تصریح کرد: این کار باقیات صالحات و سودآور است چون به بقای یک انسان کمک میکند. البته در برخی بیمارستانها و به صورت خودجوش برای اهداکنندگان شیر یک تسهیلاتی در نظر گرفته شده است؛ به عنوان مثال اگر کودکان مادران اهدا کننده بیمار شوند به شکل رایگان معاینه میشوند. در این زمینه نیز خیران سلامت می توانند برای راه اندازی بانک شیر مادر در جای جای کشور قدم پیش بگذارند یا در تأمین هزینههای جاری بانکهای شیر مادر موجود اقدام کنند.