در چاه‌های نفت را ببندیم و از اقتصاد پیمان شانگهای بهره ببریم/ ساخت واگن قطار از سوزن ته‌گرد آسان‌تر است

به گزارش ملت ما، سازمان همکاری شانگهای با بهره‌مندی از سه میلیارد جمعیت، بیش از 20 درصد تولید ناخالص داخلی در عرصه جهانی، عضویت چهار قدرت هسته‌ای و دو عضو دائم شورای امنیت، تجربه‌ای منحصر به فرد برای کشورمان فراهم می‌کند؛ چراکه این سازمان بر پایه همکاری‌های امنیتی و سیاسی شکل گرفته و در طول سال‌های عمرش تلاش کرده این موضوع را دنبال کند، ولی در سال‌های اخیر و به‌خصوص بعد از تحریم روسیه و چین گرایش این سازمان به سمت همکاری‌های اقتصادی بیشتر شده است.

ایران، ظرفیت‌های بسیار خوب و گسترده‌ای در زمینه‌های اقتصادی، مسیر‌های مواصلاتی، کریدور‌ها، ترانزیت، انرژی، علم و فناوری و بهداشت و سلامت دارد و این ظرفیت‌ها می‌تواند به عنوان ارزش افزوده در این سازمان مطرح باشد و با توجه به نیاز به این ظرفیت‌ها، عضویت ایران می‌تواند در این سازمان تحول ایجاد کند. در این زمینه برای بررسی بیشتر ابعاد پیمان شانگها و فرصت های پیش روی ایران با جواد منصوری سفیر اسبق ایران در چین به گفتگو پرداختیم.

ملت ما: آقای منصوری، شما به عنوان سفیر سابق ایران در چین، از نزدیک ماجرای عضویت ایران درپیمان همکاری های شانگهای را دنبال کرده اید، ایران سال ها پشت در ورود به پیمان شانگهای ماند اما بالاخره در دولت سیزدهم عضویت ایران به عنوان عضو اصلی پذیرفته شد، چه تحولاتی در جهان و چه تحولاتی در ایران رخ داد که این عضویت بعد از سال ها پذیرفته شد؟

منصوری: در سال های اخیر یک تغییراتی در ساختار نظام بین الملل به آرامی شکل گرفته است به عبارت دیگر امروز با 5 تا 10 سال پیش ترکیب دولت ها و ساختار پیمان ها و کلا آنچه ما به آن روابط بین الملل می گوییم تغییر کرده است .

در واقع شرق آسیا تصمیم مهمی گرفتند مثل مقوله حذف دلار از معاملات یا گسترش گروه بریکس و همچنین 2 اتفاق مهم دیگر مانند قضیه اوکراین و فلسطین که تغییرات را به سمتی برد که نظم حاکم که چند دهه مسلط بود فرو می ریزد.از طرفی بعد از 15 سال زمینه عضویت در پیمان شانگهای با پیگیری و دولت فعلی فراهم شده است که با 2 عامل بوجود آمدن زمینه بین المللی و پیگیری و جدیت داخلی انجام شد.

ملت ما: نظرتان درباره عملکرد دولت در حوزه بین الملل و ارتباط با کشورها که باعث تقویت اقتصاد داخلی می شود، چیست؟

منصوری: سفر رییس جمهوری به آفریقای جنوبی و تعامل و ارتباطی که در حال انجام است مسیر درستی است که می تواند در همه حوزه ها کشور را به بالندگی بیشتر و رشد اقتصادی قوی تر برساند درواقع ما باید در راستای حفظ منافع ملی ارتباطات خودمان را با سایر کشورها برقرار کرده و به تبادل بپردازیم سفر مجدد رییس جمهوری به آفریقای جنوبی یعنی فرصتی برای استفاده از مزایا و هر آنچه که قابل تبادل است در واقع وزیر آفریقای جنوبی به ایران آمد و به طور رسمی از رییس جمهوری دعوت به عمل آورد که با سفر مجدد بسیاری از همکاری ها انجام می شود.

باید به این نکته اشاره کنم که هیچ کشوری و ملتی به جایی نرسید مگر اینکه روی پای خودش بایستد و از روابط دیگران به نفع خودش استفاده کند.نکته مهم دیگر این است که باید توجه داشته باشیم که "روح شانگهای این است که کشور ها علیه ما کاری نکنند" به نقل از سعدی شاعر بزرگ «روستا زادگان دانشمند به وزیری پادشاه رفتند پسران وزیر ناقص عقل به گدایی به روستا رفتند».

ما توان استفاده از فرصت ها را کمتر داریم ، ایران باید با یک دیپلماسی فعال از این ظرفیت استفاده کند

ملت ما: چطور این پیمان از یک پیمان امنیتی به سمت یک پیمان اقتصادی حرکت کرد و آیا به نظر شما این پیمان کارکرد واقعا اقتصادی دارد؟

منصوری: اگر ایران بتواند با یک دیپلماسی فعال از این ظرفیت استفاده کند از نظر سیاسی ، علمی و فناوری ، بین المللی و زمینه های فرهنگی فرصت بسیار خوبی بوجود آمده است اما باید بگویم ما توان استفاده از فرصت ها را کمتر داریم به طور مثال زمانی که من در کشور چین سفیر بودم رییس جمهور پاکستان به چین آمده بود که علاوه بر پکن و 2 مرکز چین که یکی شانگهای که مرکز فنی و صنعتی است و دیگری کو آنجا که مرکز تجاری است میلیاردها دلار قرار داد امضاء کرد این یعنی بهره مند شدن از ظرفیت سایر کشورها که می توان تغییرات مهمی برای کشور ایجاد کند. همچنین باید به این نکته اشاره کنم که در آن زمان در بازدید دوباره من از یکی از مراکز صنعتی دیدم تعداد قابل توجهی از نیروهای پاکستانی در حال گذراندن دوره های آموزشی هستند که از مدیر کارخانه صنعتی پرسیدم آیا در بین نیروها در حال آموزش ایرانی ها هم هستند که پاسخ داد ایران از ما نخواست اما اگر تقاضا کند ما آمادگی داریم این صحبت ها یعنی ما باید از فرصت ها استفاده کنیم.

ملت ما: کشور ما بیشتر در چه حوزه هایی وارد تعامل و ارتباط با کشورهای دیگر می شود؟

منصوری: کشور ما بیشتر در بعد سیاسی ، نفت و کالا بهره می برد که نباید تنها به این حوزه ها اکتفا کنیم در واقع باید در اکثر حوزه های مختلف وارد شویم در حال حاضر کشور چین حداقل 80 میلیارد دلار در پاکستان سرمایه گذاری کرده است این موضوع در حالی است که در سال 1397 رییس جمهور چین پیشنهاداتی برای سرمایه گذاری در حدود 35 تا 50 میلیارد دلار آورد اما ما استفاده نکردیم و تنها پاسخ دادیم قرار است ما با اروپا کار کنیم که این جواب ما به رییس جمهور چین برخورد.

عراق برای سرمایه گذاری ایران یک فرصت تاریخی است

ملت ما: با این توضیحاتی که دادید اکنون به صورت خاص در کدام کشور می توان سرمایه گذاری اقتصادی کرد؟

منصوری: درحال حاضر کشور عراق برای ایران یک فرصت تاریخی است که در 200 سال گذشته همچین فرصتی پیش نیامده است اکنون باید برویم هر کاری که در توان و ظرفیت داخلی موجود است را در کشور عراق انجام دهیم البته باید به این نکته اشاره کنم که یک یا دو سال دیگر شاید نتوانیم چون کشور چین بازار فعالیت در عراق را خواهد گرفت.

البته مشکلاتی وجود دارد اما هنر ما حل مشکلات است. به طور مثال اکنون نزدیک به 2 سال می شود که آمریکا از افغانستان خارج شده است اما کشور چین در ارتباط با عراق می گوید ما به این مساله کاری نداریم که شما مسلمان هستید یا دین و مذهب دیگری دارید کارهایتان را در داخل کشور بدهید ما انجام می دهیم که اکنون چینی ها در حوزه معادن ، جاده سازی و زیرساخت ها و صنایع سبک در عراق فعالیت می کنند.

هر روزی که در چاه نفت را ببندیم روز آغاز پیشرفت ایران است/ آموزش و پرورش ما از سینه نفت تغذیه می کند

ملت ما: در ابتدای عضویت ایران در پیمان شانگهای در سال 1400 پیش بینی های گوناگونی درباره تاثیر یا عدم تأثیر این پیمان بر حل مشکلات اقتصادی کشور داشتند اما اکنون دو سال از آن زمان گذشته است و نتایج واقعی در دست است و می توان تا حدودی دقیق تر قضاوت کرد، ‌به نظرتان از لحاظ اقتصادی این پیمان چه کارکردهایی برای اقتصاد کشور داشته و یا خواهد داشت؟

منصوری: وقتی چند کشور در یک زمینه ای به توافق می رسند که با هم کار می کنند که در این میان در مسیر همکاری به طور خودکار فضاهایی ایجاد می شود که در زمینه های دیگر هم با هم کار کنند به نظر من تعجبی ندارد زیرا روال هر سازمان در منطقه و سطح بین المللی به این شکل در می آید به طور مثال اکنون ناتو هم همینطور است.

اکنون ما باید تعامل کنیم کشورهای عضو شانگهای در واقع به دلیل تفاوتی که بین آنها وجود دارد امکانات گسترده ای برای ما دارند در صورتی که بتوانیم مبادلات فعال داشته باشیم بسیاری از نیازهای ما بر آورده می شود ارتباطات صنعت و کشاورزی بازار بسیار گسترده ای برای محصولات ما دارد چراکه جمعیتی نزدیک به 4 میلیارد نفر کار می کنیم پیمان شانگها را باید خیلی جدی بگیریم در واقع با ارتباط نزدیکتر 2 کشور بزرگ که عضو شانگها هستند امنیت منطقه و بین الملل را تقویت کنیم البته ایران هم برای آنها از نظر جغرافیایی و ذخایر انرژی مهم است.

هر روزی که در چاه نفت را ببندیم روز آغاز پیشرفت ایران است چرا که آموزش و پرورش ما از سینه نفت تغذیه می کند و دانشگاه ما نیز لیبرال و سکولار است.

تا 100 سال دیگر هم آمریکا با ایران کنار نمی آید

ملت ما: کارشناسان، در کنار اینکه به کارکردهای اقتصادی این پیمان اشاره می کنند، حل مشکل رابطه با عربستان را که با وساطت چین انجام گرفت و همچنین بهبود روابط با تاجیکستان را به این پیمان مرتبط می دانند شما تا چه حد این موضوع را درست می دانید؟

منصوری: خیر درست نیست . تغییر یا بهبود با عربستان با تحول بوده است اول اینکه آمریکا از نظر داخلی ، بین المللی و خاورمیانهای برای دراز مدت نمی تواند اتکا کند برای بقا از طرفی چین برای اینکه بتواند نشان دهد که قدرت دارد به ارتباط با کشورهای بزرگ می پردازد مانند عربستان درواقع چینی ها در بیانیه های خود یک نکته یا بند می گنجانند که عربستان در خلیج فارس دارای حاکمیت است که این کار را برای سود بردن و حفظ ارتباطشان انجام می دهند همچنین آنها بعد از آمریکا روی ایران خیلی بیشتر حساب می کنند چراکه تا 100 سال دیگر هم آمریکا با ایران کنار نمی آید لذا چین عاقلانه و با تدبیر برای منافع ملی خودش با همه کشورها ارتباط خود را حفظ می کند.به طور مثال اکنون مبا دلات چینی ها ها با عربستان بالای 300 میلیارد دلار است.

شانگها در نظم آینده جهان تاثیرات چشم گیری دارد

ملت ما: در آخر اگر نکته یا پیشنهاداتی درباره پیمان شانگهای دارید بفرمایید؟

منصوری: کشور را کار می سازد و بقای کشور به امنیت است در حال حاضر ما باید با دنیا تعامل سازنده داشته باشیم یعنی در چین "حاکمیت دیکتاتوری قانون اجرا می کند" به نظر من حتما یک مدیریت شانگهای بوجود بیاید که تحولات را پیگیری و از فرصت ها استفاده کند. زیرا شانگها در نظم آینده جهان تاثیرات چشم گیری دارد زیرا اروپا و آمریکا به تدریج از حاکمیت دنیا کاهش پیدا می کند

ساخت سوزن ته گرد از ساخت واکن قطار سخت تر است

ملت ما: در آستانه برگزاری بیست و دومین نشست نخست وزیران کشورهای عضو سازمان همکاری های شانگ‌های در حالی که این نخستین حضور ایران به عنوان عضو رسمی است، به نظر شما ایران چه موضوعاتی را بیش از همه باید پیگیری کرده و درباره آنها مطالبه گری داشته باشد؟

منصوری: من معتقدم در 2 زمینه در حوزه انرژی و علم و فناوری باید باچینی ها همکاری داشته باشیم چون آنها در همه زمینه ها حرف برای گفتن دارند البته در حوزه تجاری دستشان باز است آنها به هیچ دولتی اتکا نمی کنند تنها در راستای منافع ملی خودشان ارتباط می گیرند. از طرفی باید بگویم به نظر من ساخت سوزن تگرد از ساخت واکن قطار سخت تر است اینکه آقای زاکانی با هزینه بالایی اقدام به خریداری واگن می کنند اصلا قابل قبول نیست چراکه ساخت واگن برای ایران میسر است.

گفتگو از حجت عابدی

انتهای پیام/