تلاش دولت سیزدهم برای رفع تشنگی مناطق محروم

به گزارش خبرنگار ملت ما، ساختن سد در نقاط مختلف کشور با اهداف مختلفی همچون مهار سیلاب‌ها، ذخیره آب‌های سطحی برای تامین آب آشامیدنی، کشاورزی، صنعت، در کنار آن تولید برق و برخی مواقع ایجاد محیطی تفریحی انجام می‌شود. بعد از پیروزی انقلاب تاکنون سدهای مختلفی مثل آشار، بزمان، پیشین، خیرآباد، مهران، ماشکید، شهری کور، گشت و شی کلک ساخته شده و یا در دست ساخت است.

در سال‌های اخیر به دلیل خشکسالی‌های متوالی و مصرف بالای آب شرب شهرها، وزارت نیرو تلاش کرده برنامه‌های دولت سیزدهم در حوزه آب را به طور دقیق دنبال کند تا نتایج مطلوب آن، کام مردم را شیرین کند و در این راستا رفع تنگناهای آبی مناطق محروم و تأمین آب شرب جوامع شهری و روستایی به‌عنوان یکی از شاخص های اصلی مورد توجه قرار گرفته است.

میزان بارش در یک دهه اخیر، نوسانات زیادی داشته به طوری که کمترین میزان بارش و یکی از پربارش‌ترین سال‌ها در این دوره تجربه شده است. همین مسأله بخش آب کشور را هم با موضوع کاهش بارش و کمبود شدید آب و هم با سیل و خسارات ناشی از آن روبه‌رو کرده و به چالش کشیده است.

عواملی همچون رشد روزافزون جمعیت شهرها، افزایش سطح بهداشت عمومی، نیاز گسترده به محصولات غذایی، محدودیت منابع آب شهرها، آلودگی منابع آب، تثبیت قیمت‌ها، فرسودگی شبکه‌های تأمین و توزیع و سایر موارد بهره‌برداری از همین منابع اندک آب را نیز دچار چالش کرده و بر پیچیدگی مدیریت منابع آب در کشور افزوده است.

این دولت توجه خاص خود را در مناطقی که با بیشترین چالش‌های کم یا بی‌آبی مواجه است معطوف کرد که از جمله آن می‌توان به استان سیستان و بلوچستان اشاره کرد.

عدم دریافت حقابه رودخانه هیرمند بر موقعیت خشک جغرافیایی آن افزوده اما وزارت نیرو با همت شبانه‌روزی و با تدوین و طراحی برنامه‌های مدون، نه تنها توانست آب شرب این استان را تأمین کند بلکه درصدد تأمین آب کشاورزی و صنعت آن نیز برآمده است.

سدهای به بهره‌برداری رسیده

در یک سال گذشته مجموع حجم مخازن سدهای به بهره‌برداری رسیده به 2688 میلیون ‌مترمکعب رسیده است. سد «چمشیر» در استان کهگیلویه و بویراحمد با حجم مخزن 2300 میلیون مترمکعب، سد «سیازاخ» با حجم مخرن 230 میلیون ‌مترمکعب، سد «ژاوه» با حجم مخزن 95 میلیون ‌مترمکعب در استان کردستان، سد «عنبران» در استان اردبیل با حجم مخزن یک ‌میلیون مترمکعب و سد تنظیمی «قیزقلعه‌سی» در استان آذربایجان شرقی با حجم مخزن 62 میلیون مترمکعب از جمله سدهای به بهره‌برداری رسیده در دولت سیزدهم است.

سدهای آبگیری شده

در دو سال اخیر مجموع مخازن سدهای آبگیری شده در کشور 396 میلیون ‌متر مکعب ‌‌‌بوده که شامل سد «کهیر» با حجم مخزن 34 میلیون‌متر مکعب و سد «شهری‌کور (نهنگ‌)» با حجم مخزن 103 میلیون‌ متر معکب در استان سیستان و بلوچستان، سد «گلمندره» در استان خراسان شمالی با حجم مخزن 29 میلیون‌متر مکعب، سد «گرمی‌‌چای» در استان آذربایجان شرقی با حجم مخزن 40 میلیون متر مکعب، سد «باغان» در استان بوشهر با حجم مخزن32 میلیون‌ متر مکعب، سد «گردیان» در استان ارس با حجم مخزن 9 میلیون متر مکعب و سد «عمارت» در استان اردبیل با حجم مخزن 183 میلیون‌متر مکعب است.

نیروگاه‌های برق‌آبی

ظرفیت‌ نیروگاه‌های‌ برق‌آبی از ابتدای انقلاب اسلامی 1803 مگاوات بوده است. در ابتدای دولت سیزدهم به 12187 مگاوات و تا شهریور سال 1402 به 12242 مگاوات رسیده است.همچنین حداکثر توان تولید شده نیروگاه‌های‌ برق‌آبی‌ در سال 1401 به 8661 مگاوات رسید که 5/14 درصد برق تولیدی در شبکه سراسری برق‌ را شامل می‌شده است. در سال 1402 حداکثر توان تولید شده نیروگاه‌های‌ برق‌آبی‌ به 9564 رسید که 5/15 درصد برق تولیدی در شبکه سراسری برق‌ را شامل شده است.

شبکه آبیاری و زهکشی

در این مدت شبکه‌های آبیاری و زهکشی با مساحت اراضی تحت پوشش 9100 هکتار احداث شده‌اند که عبارتند از: آبیاری‌ و زهکشی‌ «مروک» شرکت آب منطقه‌ای لرستان با مساحت‌ اراضی‌ تحت‌ پوشش1300‌ هکتار، آبیاری‌ و زهکشی‌ «کمندان» شرکت آب منطقه‌ای لرستان با مساحت اراضی تحت پوشش650 هکتار، آبیاری‌ و زهکشی‌ «سهند»، شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان شرقی با مساحت اراضی تحت پوشش2950 هکتار، آبیاری‌ و زهکشی‌ «آیدوغموش» شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان شرقی با مساحت اراضی تحت پوشش 1500هکتار و آبیاری‌ و زهکشی‌ «شهرچای» شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان غربی‌ با مساحت اراضی تحت پوشش 2700 هکتار.

طرح‌های آبرسانی

آبرسانی‌ به‌ شهر میانه‌ با ظرفیت 450 لیتر در ثانیه، آ‌برسانی‌ به‌ ایوان با ظرفیت 230 لیتر در ثانیه، آبرسانی‌ به‌ شهرهای‌ رودسر، چابکسر، واجارگاه، رحیم‌‌آباد و املش ‌با ظرفیت 452 لیتر در ثانیه، آبرسانی‌ به‌ قم‌ از سد «کوچری» با ظرفیت 6600 لیتر در ثانیه، آبرسانی‌ به‌ شهرهای‌ بم‌ و بروات با ظرفیت 300 لیتر در ثانیه، آ‌برسانی‌ به‌ شهر شیراز با ظرفیت 3000 لیتر در ثانیه، آبرسانی‌ از سد «تبارک‌آباد» به‌ قوچان با ظرفیت 238 لیتر در ثانیه، آ‌برسانی‌ از سد «تالوار» به‌ شهر همدان با ظرفیت 900 لیتر در ثانیه، آبرسانی‌ به‌ شهرهای‌ ارسنجان با ظرفیت 220 لیتر در ثانیه، آبرسانی‌ به‌ شهر اندیمشک‌ با ظرفیت400 لیتر در ثانیه، آ‌برسانی‌ به‌ تویسرکان با ظرفیت 380 لیتر در ثانیه، فاز اول آبرسانی‌ به‌ شهرهای‌ غرب گیلان تالش‌، رضوانشهر، پره‌سر و ماسال با ظرفیت 125 لیتر در ثانیه، فاز اول آبرسانی‌ از سد مراش به‌ شهرهای‌ ماهنشان، دندی‌ و روستاهای‌ مسیر با ظرفیت 90 لیتر در ثانیه، آبرسانی از سد «ماشکید علیا» به‌ شهر هیدوچ با ظرفیت 30 لیتر در ثانیه، آ‌برسانی‌ به‌ شهر قیر با ظرفیت 180 لیتر در ثانیه، آ‌برسانی‌ به‌ شهرها و روستاهای‌ بن‌ تا بروجن‌ با ظرفیت 1735 لیتر در ثانیه و فاز 2 کمربند جنوبی‌ آبرسانی‌ به‌ شهر اراک از سدکمال صالح‌ با ظرفیت 1200 لیتر در ثانیه از جمله این طرح‌های آ‌برسانی بوده‌اند. همچنین طی این مدت خط‌ دوم آبرسانی به زاهدان و ایستگاه پمپاژ محمدشهر و تله‌‌متری‌ آ‌برسانی‌ به‌ بیرجند احداث شده‌اند.

طرح احیا و تعادل‌بخشی‌ منابع‌ آب زیرزمینی

در اجرای طرح احیا و تعادل‌بخشی منابع آب زیرزمینی تعداد 21858 دستگاه اندازه‌گیری هوشمند (کنتور) روی چاه‌های مجاز نصب و تعداد 19502 حلقه چاه غیرمجاز مسدود شده که بیش از 360 میلیون مترمکعب در برداشت از منابع آب زیرزمینی صرفه‌جویی شده است.

طرح‌های آبرسانی به مناطق محروم و روستایی تا پیش از دولت سیزدهم یا به فراموشی سپرده شده بود یا چندان جدی گرفته نشده بود اما وزارت نیرو با درک اهمیت موضوع آبرسانی روستایی را اولویت کار خود قرارداد و تاکنون در مناطق مختلف مجموعاً 16530 لیتر آب در ثانیه طرح آ‌برسانی به اجرا درآمده است.

انتهای پیام/