دولت سیزدهم؛ دولت کارآمد | دولت قبل 26 میلیون دُز واکسن کرونا وارد کرد دولت سیزدهم 120 میلیون دُز
ملت ما ــ حالا بیش از سه سال از ورود ویروس منحوس تاجدار به کشور می‌گذرد، 30 بهمن ماه سال 1398 بود که وزارت بهداشتی‌ها پس از اعلام اخبار ضد و نقیض از ورود کرونا به کشور با اعلام خبر دو مورد قطعی ابتلا به کووید در قم این اخبار را تایید کردند. همین خبر کافی بود تا راه این بیماری به کشور ما باز شود و آهسته آهسته به سایر استان‌ها شهرها و روستاها برسد و قربانی بگیرد.
آن دوران هنوز هیچکسی نمی‌دانست که چگونه می‌توان در برابر این بیماری ایستاد و مقابله کرد و تنها تصویری که از این بیماری در ذهنمان بود تصاویر منتشر شده از ووهان بود که به جهان مخابره می‌شد، پزشکانی با لباس‌های عجیب و غریب یا همان لباس‌های فضایی معروف بالای سر بیماران بودند و اخبار ضد و نقیض از جان باختن بیماران کرونایی و انتشار ویدئوهایی از بیماران مبتلا به کرونا که بر زمین می‌افتادند و می‌مردند دلهره و ترس ما را از این بیماری بیشتر می‌کرد.
* پیک‌های مرگبار کرونا
شیوع کرونا در کشور به تریج افزایشی شد و این بیماری توانست در پیک‌های مختلف جان بسیاری از هموطنان را بگیرد اما پیک چهارم سهمگین‌تر و متفاوت‌تر از پیک‌های قبلی بود.کرونا اینبار با ویروسی انگلیسی در آستانه نوروز 1400 به میدان آمد. همین موضوع بر نگرانی‌ها افزود و روند فوتی‌ها نیز افزایشی شد. هرچند خبرهای خوبی از تولید واکسن کرونا در کشورهای مختلف به گوش می رسید و حتی برخی از آنها تزریق آن را هم آغاز کرده بودند اما هنوز خبری از واکسیناسیون گسترده در ایران نبود.
در همین راستا وزارت بهداشت سه مسیر را برای دسترسی به واکسن کرونا پیش گرفت؛ تولید داخلی واکسن کرونا با توان دانشمندان ایرانی، تولید مشترک آن از طریق انتقال دانش فنی و در نهایت واردات. با توجه به شرایط کشور و نیاز به تامین 120میلیون دز واکسن، پیش بینی وزارت بهداشت آن بود که حداقل دو سوم واکسن مورد نیاز کشور از محل تولید داخل تامین شود و بر همین اساس هم با تشکیل کمیته ملی واکسن، تولید واکسن کووید در پلتفرم‌های مختلف از بهار و تابستان سال گذشته در دستور کار قرار گرفت.
* وعده‌هایی که محقق نشد
وزیر وقت بهداشت قول داد که در خرداد ماه اولین واکسن ایرانی کرونا روی میز است؛ به این ترتیب بود که در دهم خردادماه نمکی از ارایه مجوز مصرف اضطراری به واکسن کووایران برکت خبر داد و چندی بعد نیز واکسن پاستوکووک،کووپارس و اسپایکوژن هم مجوز مصرف دریافت کردند، اما سهم واکسن‌های ایرانی در سبد واکسیناسیون ملی علیه کرونا همچنان ناچیز بود.
تاخت و تاز کرونا ادامه داشت و دولت هم به روزهای پایانی عمرش می رسید اما وعده‌های مسوولان دولت قبل از رییس جمهور تا وزیر بهداشت برای تامین واکسن در موعد مقرر محقق نشد و آنها به کرات اعلام کردند که دلیل محقق نشدن وعده‌ها تحریم‌ها و بدعهدی کشورهای سازنده بوده است و از سوی مسوولان وقت وزارت بهداشت نیز مکررا اعلام شد که در مورد واکسن وارداتی آنچه از جانب طرف ایرانی باید انجام می شد، به رغم تمام مشکلات، در زمان خود انجام شده است.
* اظهارات روحانی درباره خرید واکسن
چند روز قبل نیز حسن روحانی رئیس جمهور سابق با بیان اینکه در آن دوران ما تصمیم گرفتیم برای خرید 200 میلیون دوز واکسن خارجی قرارداد ببندیم اظهار داشت: خیلی‌ها مخالف بودند و می‌گفتند ما در داخل واکسن تولید می‌کنیم و به زودی 50 میلیون دوز تحویل می‌دهیم. ما حتی پیشاپیش از آنها هم خرید و تشویق کردیم.
وی گفت: 60 میلیون دوز واکسن از روسیه خریدیم که چند میلیون دوز بیشتر به ما ندادند. 50 میلیون دوز واکسن از تولیدکنندگان داخلی خریدیم که در دوره ما چند میلیون دوز بیشتر نتوانستند تحویل دهند. از چین و هند، اروپا و کوواکس واکسن خریدیم. شرایط به گونه‌ای شد که حداقل حدود 110 میلیون دوز واکسن، علاوه بر واکسن داخلی خریداری کردیم.
* اولویت وزارت بهداشت؛ واکسیناسیون عمومی
این اظهارات رئیس جمهور سابق درحالی مطرح می‌شود که نظر کارشناسان و آمار تامین فوری واکسن در دولت سیزدهم، نشان می‌دهد مسوولان دولت قبل اراده و پیگیری لازم را در خصوص واردات واکسن نداشتند و همین بی‌تدبیری و عدم پیگیری باعث شد تا آمار مرگ‌ومیرهای کرونا به عدد 700 برسد. دولت دوازدهم در آن دوران نیز درحالی در سبد کوواکس سرمایه‌گذاری کرد که کوواکس واکسن نه تنها واکسن مورد نیاز کشور را در موعد مقرر و به اندازه نیاز تحویل نداد بلکه برگشت پول از این صندوق به یکی از دغدغه‌های مسوولان وزارت بهداشت دولت سیزدهم تبدیل شده است.
* تحول در واردات واکسن
سرانجام انتخابات ریاست جمهوری در بحبوحه شیوع کرونا برگزار شد و دولت سیزدهم با ریاست آیت‌الله رییسی روی کار آمد و مجلس نیز بهرام عین‌اللهی را به عنوان وزیر بهداشت جدید انتخاب کرد. با نشستن عین‌اللهی بر مسند وزارت بهداشت وی اولویت برنامه کاری‌اش را تامین سریع واکسن عنوان کرد و وعده افزایش سرعت واکسیناسیون را داد. وعده‌ای که رئیس جمهور جدید شخصا پیگیر آن شد و به گفته مسوولان سازمان غذا و دارو آیت‌الله رئیسی شخصا با کشورهای تولیدکننده واکسن گفت‌وگو کرد و وعده تامین واکسن را پیگیری کرد. از همین رو دیری نپایید که این وعده محقق شد.
دولت سیزدهم در شرایطی سکان اجرایی کشور را در دست گرفت که موج پنجم کرونا استان‌های مختلف را فرا گرفته بود و مطالبه اصلی مردم افزایش واردات واکسن بود. در همان روزهای ابتدایی فعالیت دولت، آمار روزانه فوتی‌های کرونا تا بیش از 700 نفر هم می‌رسید که این موضوع ناشی از میزان بالای ابتلای 40 تا50 هزار نفری روزانه در آن ایام و روزهای قبل‌تر بود. در آن شرایط دولت جدید مهم‌ترین وجه همت خود را در مبارزه با کرونا و نجات هموطنان قرارداد.
مدتی از شروع به کار دولت نگذشته بود که واردات واکسن و واکسیناسیون سرعتی بی‌سابقه پیدا کرد.
در حالی که پیش از شروع دولت سیزدهم، واردات واکسن به یک مطالبه جدی مردم تبدیل شده بود و کندی واردات واکسن با وجود تلاش‌های انجام شده باعث شده بود روند واکسیناسیون سرعت مطلوبی نداشته باشد، عزم جدی رئیس‌جمهور در روزهای ابتدایی فعالیت خود، ایجاد هماهنگی بین دستگاه‌های مرتبط و پیگیری مداوم موضوع واردات واکسن باعث شد مردم شاهد واردات گسترده واکسن و فراخوان برای واکسیناسیون گروه‌های مختلف باشند، گروه‌های سنی و جوانانی که با سرعت قبلی حالا حالاها فکر نمی‌کردند نوبت واکسن به آنها برسد، زودتر از حد تصور موفق به دریافت واکسن شدند.
دولت قبل 26 میلیون دُز وارد کرد/ دولت فعلی 120 میلیون دُز
واردات واکسن که تا پایان فعالیت دولت قبل و طی 7 ماه از بهمن 99 تا نیمه مرداد امسال به 26 میلیون دز رسیده بود با اقدامات دولت فعلی طی مدت کوتاهی تا 146 میلیون دز رسیده است و به علت کافی بودن ذخیره واکسن و افزوده شدن واکسن‌های تولید داخل، مدتی است واردات متوقف شده و فعلا نیازی به واردات وجود ندارد.
* جهش چشمگیر واکسیناسیون
میزان تزریق واکسن کرونا در کشور در شرایطی که تا پایان کار دولت دوازدهم پنج میلیون دز بود، طی مدت کوتاهی از فعالیت دولت سیزدهم در مواقعی به هفته‌ای قریب 8 میلیون دز رسید و اکنون در آستانه رسیدن به 100 میلیون دُز قرار دارد.
طبق اعلام دیروز وزارت بهداشت، تا کنون 55 میلیون و 732 هزار و 66 نفر دُز اول، 42 میلیون و 193 هزار و 734 نفر دُز دوم و 514 هزار و 790 نفر، دُز سوم واکسن کرونا را تزریق کرده‌اند و مجموع واکسن‌های تزریق شده در کشور به 98 میلیون و 440 هزار و 590 دُز رسیده است.
* استقبال گسترده مردم از واکسیناسیون
در این میان علاوه‌بر واکسیناسیون گروه‌های مختلف مردم، نظارت بر انجام واکسیناسیون گروه‌های مختلف از جمله کسبه، معلمان و اساتید دانشگاه‌ها، دانشجویان و همچنین دانش‌آموزان بالای 12 سال و... که باعث کاهش محسوس ابتلا و مرگ و میر ناشی از کرونا در کشور شده نویدبخش آمادگی کشور برای رفع بسیاری از محدودیت‌ها و بازگشت آرامش به چرخه زندگی و تحصیل و کسب و کارها شده است.
اکنون و در شرایطی که بسیاری از کشورهای پیشرو هنوز به سطح مطلوبی از پوشش واکسیناسیون نرسیده‌اند و همچنان درگیر آمار بالای ابتلا و فوت کرونایی هستند، در کشورمان بیش از 80 درصد جامعه هدف تحت پوشش نوبت اول واکسیناسیون قرارگرفته و قریب 60 درصد هر دو نوبت را دریافت کرده‌اند و این روزها شاهد خلوتی مراکز واکسیناسیون هستیم که در گذشته‌ای نه چندان دور صف‌های طولانی و کمبود واکسن ویژگی مشترک خیلی از آنها بود. در شرایطی که در ماه‌های گذشته در خوشبینانه‌ترین حالت وعده پایان واکسیناسیون تا دهه فجر داده می‌شد این روزها فاصله زیادی تا رسیدن به این نقطه نداریم و حتی واکسیناسیون دز سوم نیز در برخی از افراد بالای 60 سال آغاز شده است.
* علت رفع موانع چه بود؟
اما سؤال مهم این است؛ چه شد که به فاصله‌ای کوتاه از شروع دولت سیزدهم، بسیاری از موانع و مشکلات تامین و تزریق واکسن به عنوان مهم‌ترین راهکار مقابله با کرونا و رسیدن به ایمنی جمعی مرتفع شد؟
در ابتدای شروع فعالیت دولت عده‌ای از رسانه‌ها و چهره‌های وابسته به دولت قبل سعی می‌کردند واردات انبوه واکسن را به اقدامات آن دولت نسبت داده تا تلاش و پیگیری موفق دولت جدید را کم اهمیت جلوه دهند. کسانی که پیش از این در زمان دولت قبل دائم از روند کند واردات واکسن انتقاد می‌کردند، با مشخص شدن نتیجه اقدامات دولت جدید در این زمینه و مشاهده واردات انبوه و سرعت گرفتن واکسیناسیون، در تناقضی آشکار این کارها را نتیجه کارهای دولت قبل بیان می‌دانستند! اما واقعیت چیز دیگری بود.
اواخر شهریور ماه سفیر ایران در چین اعلام کرد: قراردادهای واردات واکسن کرونا به روز است و بعد از هر درخواست ایران، این واکسن‌ها بلافاصله وارد کشور می‌شود.
محمد کشاورز‌زاده با بیان اینکه هم اکنون واکسن اروپا به‌عنوان کالای استراتژیک است و به‌راحتی نمی‌توان در بازار جهانی آن را به دست آورد، اظهار داشت: با اقدامات و هماهنگی‌های به عمل آمده از سوی سفارت ایران در پکن، موفق شدیم مقدار زیادی واکسن وارد کشور کنیم.
وی درباره سرعت واردات واکسن به کشور نیز گفت: هر مقدار که خریداری شده است آن را هم وارد کردیم و این قرارداد‌ها به روز می‌باشد و هر میزان درخواست کرده‌ایم همان موقع ظرف یک تا دو هفته انجام شده است و اکنون تولیدات کارخانه بهتر شده و مسیر مالی مشخصی را تعریف کرده‌ایم و مسیر مطمئنی داریم و به روی ریل‌گذاری قرار گرفته است.
این سخنان تایید این مطلب بود که واکسن‌هایی که در ماه ابتدایی شروع فعالیت دولت وارد کشور می‌شد نتیجه پیگیری همین دولت و نه مربوط به گذشته دور بوده است.
رئیس‌هیئت امنای صرفه‌جویی ارزی در معالجه بیماران هم اواخر شهریور ماه اعلام کرد: تقریبا در یک ماه و نیم گذشته جلسات مستمری در سطوح عالی با حضور معاون اول رئیس‌جمهور و وزیر بهداشت برای تامین واکسن مورد نیاز کشور تشکیل شد و هماهنگی‌های لازم بین مهره‌های مختلفی که برای تامین این کالا دخالت داشتند، صورت گرفت. در این جلسات نمایندگانی از وزارت بهداشت، بانک مرکزی، سازمان برنامه و بودجه، وزارت امور خارجه و هلال‌احمر حضور داشتند و هماهنگی‌های لازم هم در درون کشور و هم با خارج از کشور برای تامین واکسن انجام می‌شد.
سید حسین صفوی افزود: بیش‌ترین ارز برای تامین واکسن تخصیص یافته است؛ به عنوان مثال میزان ارز اختصاصی واکسن در این ماه (اواخر شهریور) با کل ارز تخصیص یافته در ماه‌های گذشته که از سوی بانک مرکزی انجام شده، مساوی است.
در همین زمینه، شانه ساز رئیس‌سابق سازمان غذا و دارو نیز درخصوص سرعت گرفتن واردات واکسن در دولت سیزدهم گفته بود: «در واردات واکسن در سایه همدلی و همکاری بین دستگاه‌های مختلف و دستور رئیس‌جمهور تحرک خوبی ایجاد شده است، روند افزایشی واردات واکسن هم نشان می‌دهد که می‌توانیم ظرف مدتی کوتاه‌تر از آنچه قبلا تصور می‌شد، واکسیناسیون را به یک نقطه اطمینان بخش در ظرف ماه‌های آتی برسانیم.» همه این اظهارات و تحولی که مردم در این زمینه به چشم خود می‌دیدند نشان از این داشت که این موفقیت‌ها نتیجه کار و تلاش بدون بهانه گیری و ایجاد هماهنگی و همکاری بین دستگاه‌های مربوطه برای رفع موانع است. مردم وقتی حضور سرزده رئیس‌جمهور در داروخانه‌ها و بخش‌های کرونایی برای پیگیری مدیریت کرونا و رصد مشکلات و موانع را می‌دیدند خود متوجه تفاوت در راهبرد دولت می‌شدند.
* رسوایی دروغ واردات واکسن و FATF
مشکل واردات انبوه واکسن در شرایطی با اقدامات کوتاه مدت و سریع دولت تازه نفس رفع شد که پیش از این عده‌ای از رسانه‌های اصلاح‌طلب و حتی برخی از مسئولان در دولت قبل موانعی همچون نپیوستن ایران به FATF را مانع واردات انبوه واکسن می‌دانستند، بهانه دروغی که خیلی زود برملا و مشخص شد این ادعا واقعیت نداشته است چرا که دولت جدید بدون پیوستن به FATF مشکل واردات واکسن را حل کرد. موضوعی که رئیس‌جمهور هم 29 شهریور امسال به آن اشاره کرد و گفت:« متأسفانه شاهد بودیم که بعضی‌ها واردات واکسن یا حتی پیوستن کشور به سازمان شانگهای را متوقف بر پذیرش FATF کرده بودند و حتی در جلسات رسمی نیز بر موضع خود پافشاری می‌کردند.در فاصله کوتاه سپری شده از دولت سیزدهم اتفاق خاصی نیفتاده که باعث افزایش واردات واکسن و یا پذیرش عضویت کشورمان در سازمان شانگهای بشود، الا اینکه کشورهای همسایه و دوست ما دیدند که دیگر توجه ما صرفاً به غرب نیست و ارتباط با همسایگان و کشورهای منطقه اولویت سیاست خارجی ایران شده است.»
* موفقیت بزرگ
موفقیت دولت در سرو سامان دادن سریع به مدیریت کرونا و واردات انبوه واکسن و سرعت بخشیدن به روند واکسیناسیون که نتایجی همچون کاهش چشمگیر ابتلا و مرگ و میر هموطنان و رونق گرفتن کسب و کارها و رفتن به سمت رفع بسیاری از محدودیت‌ها را در پی داشته و باعث دلگرمی مردم و افزایش امید به معنی واقعی و نه در حرف و شعار در بین جامعه شده است را شاید بتوان بزرگ‌ترین دستاورد 100 روزه دولت در کنار سایر خدمات آن دانست.
البته نباید فراموش کرد که هنوز با پایان کرونا فاصله داریم و همچنان تعدادی از هموطنانمان را از دست می‌دهیم، بنابراین باید همه هوشیارانه با رعایت پروتکل‌ها و عمل به شیوه نامه‌ها، استفاده از واکسن و پرهیز از عادی‌انگاری شرایط به رفع کامل این بیماری کمک کنند.
انتهای پیام/
ارسال نظر
ارسال نظر