اصلاح طلبان با دست پس میزنند و با پا پیش میکشند

ملت ما ــ تا انتخابات مجلس شورای اسلامی ایران چند ماه مانده و در هفتهای که گذشت موضوع حضور اصلاحطلبان در انتخابات یازدهم اسفند ماه، اظهارات و واکنشهایی دررسانهها به دنبال داشت.
از یک سو سعید حجاریان، از مشاوران سیاسی اصلاحطلبان، برای شرکت در انتخابات شروطی گذاشت و فائزه هاشمی، عضو حزب کارگزاران سازندگی خواستار تحریم انتخابات شد، و از سویی دیگر محمدرضا باهنر، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، جبهه اصلاحات را به خروج از نظام تهدید کرد.
بالاخره اصلاحطلبان نیامدند یا آمدند؟
مجادلات انتخاباتی چهرههای سرشناس دو طیف سیاسی کشور شروع شده است. نقطه آغاز این جدال، گفتگوی سعید حجاریان درباره شروط اطلاحطلبان برای حضور در انتخابات و پیشنهاد استعفای رئیسی بود. گفتگویی که از طرف اردوگاه رقیب با واکنشهای تندی روبه رو شد. باهنر از شروط نظام برای اصلاح طلبان گفت و خطاب به حجاریان گفت: «اگر خواستید وارد انتخابات شوید یک سری شرط و شروط است، اینها را بپذیرید بعد تشریف بیاورید» با این حال باهنر تنها راه حیات اصلاحطلبان در عرصه سیاسی کشور را حضور در انتخابات، عنوان کرد.
در حال حاضر میتوان گفت که دو نظر در جبهه اصلاحات وجود دارد. برخی از احزاب از جمله کارگزاران سازندگی، حزب اعتماد ملی، ندای ایرانیان، اعتدال و توسعه که جناحهای اصطلاحا میانهروتر اصلاحطلبان هستند، مشخصا مخالف تحریم انتخابات هستند و به انحای مختلف این را اعلام میکنند که قصد تحریم انتخابات را ندارند.
در گفتوگویی که پیش از این با محمود واعظی، عضو شورای مرکزی حزب اعتدال و توسعه داشتیم وی مشخصا گفت که نمیشود انتخابات را تحریم کرد. مرعشی، دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی نیز پیش از این ضمن مخالفت با ایده تحریم انتخابات، گفته بود: «همه دوستانی که میگویند در انتخابات شرکت نکنید، باید بگویند چه کار کنیم؟»
سخنگوی حزب ندای ایرانیان نیز ضمن تایید شرکت در انتخابات از تهیه لیستی توسط حزب و دعوت از نخبگان برای شرکت در انتخابات خبر داد و در اینباره گفت: «درحالحاضر بنای حزب ندای ایرانیان، شناسایی نسلهای متولد پس از انقلاب و دعوت از آنها برای شرکت در پیشثبتنام انتخابات مجلس است. لیستی هم از برخی پزشکان، حقوقدانان، مهندسان و اساتید نسبتا جوان که در اتفاقا سال گذشته معترض هم بودهاند، آماده کردهایم و درحال درخواست از آنها برای پیشثبتنام در انتخابات هستیم.»
علاوهبراین، محمد شریعتمداری وزیر کار دولت روحانی نیز به بسیاری از مدیرانی که با او همکاری داشتهاند توصیه کرده که در پیش ثبتنام انتخابات، نامنویسی کنند. حالا با اتمام زمان پیشثبتنام انتخابات، برخی چهرههای میانهروی اصلاحطلب و نزدیک به اعتدال همچون محمدباقر نوبخت، علیرضا محجوب، مسعود پزشکیان و علی مطهری در انتخابات مجلس یازدهم پیش ثبتنام کردهاند و به نظر میرسد اعتدالیون و احزاب میانهروی اصلاحات، قصد دارند در انتخابات مجلس دوازدهم، نقشآفرینی موثری داشته باشند.
در نقطه مقابل چپهای اصلاحات با محوریت حزب اتحاد ملت قرار دارند. افراد این طیف که آذر منصوری، دبیرکل جبهه اصلاحات از جمله آنها به شمار میرود، ردصلاحیتهایی که در انتخابات سال98 و ریاستجمهوری 1400 اتفاق افتاد را بهانهای برای تحریم انتخابات پیشروی مجلس قرار میدادند و از عدم مشارکت صحبت میکردند.
جبهه اصلاحات اما همزمان با آغاز موعد پیشثبتنام در انتخابات مجلس بیانیهای منتشر کرد که در آن مشخصا از تحریم یا مشارکت در انتخابات مجلس، صحبتی به میان نیامده بود و تنها نسبت به اصلاح قانون جدید انتخابات واکنش منفی نشان داده بود.
در بخشی از این بیانیه آمده: «جبهه اصلاحات ایران، تصویب اصلاحیه اخیر قانون انتخابات را در چهارچوب مجموعه اقدامات سازمانیافته و گامی بهمنظور نادیده گرفتن حق حاکمیت ملی و تبدیل جمهوریت به ناجمهوریت ارزیابی میکند.»
فارغ از موضع تند جبهه نسبت به قانون جدید و اینکه این انتقاد اساسا چقدر دقیق و درست است، اما در میان این بیانیه، لفظی مبنیبر مشارکت یا عدم مشارکت در انتخابات دیده نمیشود و به تعبیر اعضای جبهه، اصلاحات توصیه یا عدم توصیهای برای مشارکت در انتخابات نکرده است. بهنظر میرسد که جبهه اصلاحات کمرمقتر از اصلاحطلبان میانه و اعتدالیون در انتخابات شرکت کرده اما مشخصا انتخابات را تحریم هم نکرده است و بهنظر میرسد صحبت از تحریم انتخابات، بیشتر از آنکه یک تصمیم قطعی باشد استراتژی فعلی اصلاحات است تا اعلام نتایج نهایی پیشثبتنامها حداقل در موضع بازنده قرار نگیرد.
با پایان پیشثبتنام انتخابات اما جبهه اصلاحات مشخصا اعلام نکرده که آیا از سوی آنها، چهره شاخصی در پیشثبتنام، نامنویسی کرده یا خیر.
در شرایطی که کشور هنوز حالوهوای انتخاباتی پیدا نکرده و با توجه به اینکه نمیتوان کاهش مشارکت در انتخابات مجلس را به صورت یک گزاره قطعی مطرح کرد، اصلاحطلبان نیز بهطور واضح از تحریم انتخابات صحبت به میان نمیآورند و منتظرند تا بر اساس فضای ایام انتخابات تصمیمگیری کنند.
با توجه به اینکه چهرههای شاخص زیادی از جناح چپ جبهه اصلاحات در انتخابات شرکت نکردند، میتوان پیشبینی کرد در صورت مهیا بودن شرایط آنها یا به ائتلاف با طیفهای معتدلتر جبهه که در انتخابات حضور فعال دارند تن خواهند داد یا بعد از دعواهای درونگفتمانی اخیر بر سر انتخاب رئیس جبهه به سراغ گزینههای کمترشناختهشده خواهند رفت.
در صورت عدم اقبال بدنه تحریمکننده که جبهه اصلاحات روی ظرفیت آن حساب ویژه باز کرده است اصلاحطلبان دوباره راهبرد تحریم را درپیش گرفته و با ادعای بسته بودن راههای مشارکت و ردصلاحیت برای راهبرد خود توجیه میتراشند که البته باتوجه به عدم اقبال این جریان برای حضور در پیش ثبتنام انتخابات، ادعایشان خالی از استدلال منطقی محسوب میشود؛ چراکه ردصلاحیت چهرههای شاخص جناح چپ آنهم در موقعیتی که آنها حتی ثبتنام نکردهاند اساسا معنی نداشته و نمیتواند ابزار بهانهجویی قرار گیرد.
انتهای پیام/